“Adıyaman’da Trafik Sorunu: Sorunun Kaynağı ve Çözüm Yolları” arayışının sonucunda Ulaşım Master Planı öneriyorum.
Adıyaman, 6 Şubat depremlerinin ardından yalnızca fiziksel yapılarında değil, kent yaşamının temel dinamiklerinde de ciddi kırılmalar yaşamıştır. Bu kırılmaların en görünür ve günlük hayatı doğrudan etkileyen alanlarından biri de trafik sorunudur. Bugün Adıyaman’da trafik, yalnızca araç sayısının artmasından kaynaklanan bir problem değil; deprem sonrası bozulan yollar, düzensiz kentleşme ve plansız yol yapım çalışmaları nedeniyle kronik hale gelmiş yapısal bir sorundur.
Deprem Sonrası Bozulan Yol Altyapısı bozuldu. Tamam, zor bir süreçten geçiyoruz ancak bu yapım işlerini yaparken insanların psikolojisini bozmadan hayatın akışını dağıtmadan yapmak gerekiyor.
Deprem, birçok ana arterde ve ara sokakta ciddi zemin deformasyonlarına yol açmıştır. Yol yüzeylerindeki çökmeler, yamalar ve geçici çözümler hem trafik akışını yavaşlatmış hem de kazalara davetiye çıkarmıştır. Geçici onarımların kalıcı hale gelmesi, sorunu daha da derinleştirmiştir.
Düzensiz Kentleşme ve Yeni Yerleşim Alanları trafiği zor durumda bırakmıştır.
Deprem sonrası hızlı bir şekilde oluşan yeni yerleşim alanları, ne yazık ki bütüncül bir ulaşım planı gözetilmeden inşa edilmiştir. Ana ulaşım akslarıyla yeterince bağlantı kurulamayan bu bölgeler, belirli saatlerde şehir merkezine aşırı yük bindirmektedir.
Hem vatandaş ve asıl kurallara uymadı gereken kamu araçları trafik kurallarına uymamaktadır.
Kuralı koyanların kurala uymadığı bir kent haline geldik.
Plansız ve Koordinasyonsuz Yol Çalışmaları yapılmaktadır.
Aynı anda birçok noktada başlatılan, birbirinden habersiz yürütülen yol çalışmaları trafik yoğunluğunu katlamaktadır. Çalışmalar sırasında alternatif güzergâhların yeterince planlanmaması, sürücüleri dar sokaklara yönlendirmekte ve şehir genelinde kilitlenmelere neden olmaktadır.
Yolu yapan firmanın araçları, belediye araçları, polis, jandarma, doğalgaz araçları gibi araçların kendi çizdiği güzergâhta kendilerinin uymadığı gözlemlenmektedir.
Peki, bu işin çözümü nedir.
Geçici yamalar yerine, zemin etüdü yapılmış, depreme dayanıklı ve uzun ömürlü yol kaplamalarına geçilmelidir ve bu işler yapılırken hızlı çalışmalar yapılmalıdır. Özellikle ana ateş sayılan yerlerde gerekirse 24 saatlik vardıyalı çalışmalar yapılmalı vatandaş mağdur edilmemelidir..
Altyapı ve üstyapı çalışmaları eş zamanlı planlanarak, aynı yolun defalarca kazılmasının önüne geçilmelidir.
Asfalt yapılıyor hemen arkasından ya yeni yapılan bina için su ve elektrik çalışmasından dolayı yol kazılıyor ya doğalgaz ya elektrik şirketleri yolu kazıyor.
Ulaşım Master Planı Hazırlanmalı ve ona göre çalışmalar yapılmalıdır.
Adıyaman’ın mevcut nüfusu, gelecekteki büyüme potansiyeli ve yeni yerleşim alanları dikkate alınarak şehir genelini kapsayan bir “ulaşım master planı” hazırlanmalıdır. Bu plan, sadece bugünü değil, en az 20–30 yıllık bir perspektifi hedeflemelidir.
Yol Çalışmalarında Koordinasyon ve Şeffaflık çalışması şarttır.
Belediye, ilgili kurumlar ve altyapı şirketleri arasında güçlü bir koordinasyon sağlanmalı; hangi yolun ne zaman, ne kadar süreyle kapalı olacağı kamuoyuyla açıkça paylaşılmalıdır. Böylece vatandaş alternatif güzergâhlarını önceden planlayabilir.
Bu güzergâhların yoğun saatlerinde kolluk görevlileri nöbet tutmalıdır.
Mesela bir haftadır Karapınar’dan organizeye giden yol kavşağında çalışma yapılmaktadır bu kavşağın yapımı bir iki günde bitirilmeli idi.
Alternatif Ulaşım ve Toplu Taşıma Güçlendirilmeli cazibe haline getirilmeli ve artırılmalıdır.
Toplu taşıma cazip hale getirilmeden trafik sorununun çözülmesi mümkün değildir. Yeni otobüs hatları, ring seferleri ve yoğun saatlere özel ek seferlerle özel araç kullanımı azaltılmalıdır.
Bunun için toplu taşımada konfor artırılmalıdır.
Kent İçi Trafik Kültürü ve Denetim sıklaştırılmalı trafik kuralına uymayanlara gereken yapılmalıdır.
Trafiğin kurallara uymayanlara ceza kesmesine karşı değilim ve hatta ayrım yapılmaksızın kamu araçları da dâhil bu cezalardan payını almalıdır.
Çift sıra park, gelişi güzel duraklama ve kurallara uymama trafik sorununu büyüten önemli etkenlerdir. Etkin denetim ve bilinçlendirme çalışmalarıyla kent içi trafik disiplini sağlanmalıdır.
Sonuç olarak devam edersek,
Adıyaman’ın trafik sorunu kader değildir.
Doğru planlama, bilimsel yaklaşım ve kurumlar arası iş birliğiyle bu sorun çözülebilir. Depremin yaralarını sarmaya çalışan bir şehir için ulaşım, sadece araçların hareketi değil; hayatın akışıdır.
Geç olmadan geçici çözümler ile değil kalıcı çalışmalar ve çözümler ile sorunu çözmeliyiz.
Bugün atılacak doğru adımlar, yarının daha yaşanabilir Adıyaman’ını inşa edecektir.
Saygı ve sevgilerimle.
Mehmet Hakan Karaaslan