ANKARA – Ulaştırma ve Altyapı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği ile İçişleri Bakanlıkları, şehirlerde hızla yaygınlaşan paylaşımlı elektrikli scooter (e-skuter) kullanımına yönelik kapsamlı bir yönetmelik değişikliğini Resmî Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe soktu. Düzenlemeyle güvenlik, şehir düzeni ve yerli üretim teşviki temel hedef olarak öne çıkıyor.
Yeni yönetmelikle en dikkat çeken uygulama “coğrafi çitleme” oldu. Bu sistem sayesinde belediyelerin belirlediği yaya bölgeleri, park yasaklı alanlar ve riskli noktalar yazılımsal olarak kapatılacak. Kullanıcı yasak bölgeye yaklaştığında sesli uyarı alacak, devam etmesi halinde aracın hızı otomatik olarak 6 km/saate düşürülecek. Ayrıca park yasaklı bölgeler, uygulama üzerinden açık şekilde gösterilecek.
E-skuter firmalarına da önemli sorumluluklar yüklendi. Kullanıcılar ilk sürüş öncesinde kask, reflektör, dizlik ve trafik kuralları konusunda video veya animasyonlarla zorunlu bilgilendirmeden geçirilecek. Araç devrilme sinyali gönderdiğinde firmalar kullanıcıyla iletişime geçerek durumu kontrol edecek. Bütün şirketler 7/24 çağrı merkezi veya uygulama içi destek sistemi kurmak zorunda olacak.
Uygulamalarda her bir scooterın anlık konumu, şarj durumu ve mevcut şarjla gidilebilecek tahmini mesafe açıkça gösterilecek.
Yerli üretimin desteklenmesi amacıyla, firmaların filolarının en az %30'unu TSE belgeli yerli üreticilerden temin etmesi zorunlu hale getirildi. Bu koşul için 1 Temmuz 2026’ya kadar hazırlık süresi tanındı. Filo düzenlemesi çerçevesinde firmalar, bir ilçede sahip oldukları izinli araç sayısının %70’inden az, %130’undan fazla scooter bulunduramayacak. Kış sezonunda bu oran %40 olarak uygulanacak.
Tüm e-skuterler, Ulaştırma Bakanlığı’nın U-Net sistemi üzerinden anlık olarak takip edilecek. Böylece araçların seri numarası, plaka ve konum bilgileri belediyeler ve güvenlik birimleriyle paylaşılacak.
Yeni yönetmelik kapsamında coğrafi çitleme, zorunlu bilgilendirme ve aylık kaza raporlaması gibi uygulamalara geçiş için firmalara 6 ay süre tanındı. Düzenlemeyle e-skuterlerin şehir içi ulaşımda daha güvenli, düzenli ve sürdürülebilir bir seçenek olması amaçlanıyor.
