'Veli izni olmadan sağlık hizmeti verilmesi sorunlara yol açıyor'
TÜRKAV Temsilcisi Yusuf Babar, Türkiye'de 18 yaş altı bireylerin sağlık hizmetlerine ilişkin özel hükümler bulunduğunu ancak uygulamada ciddi sorunlar yaşandığını ifade etti. Babar açıklamasında:
'Yurtlarda kalan öğrenciler için veli izni olmadan sağlık hizmeti sunulamaması; çocukların tedaviden yoksun kalmasına, hekimlerin hukuki risk altında kalmasına ve yurt yöneticilerinin yetki karmaşası nedeniyle zan altında bırakılmasına yol açmaktadır' dedi.
Genel haklar ve erişim
TÜRKAV açıklamasında öğrencilerin sağlık hizmetlerine erişimine ilişkin temel ilkeler şöyle sıralandı:
18 yaş altı çocuklar, sosyal güvenceleri olmasa bile temel sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanma hakkına sahip.
Sağlık hizmetlerinde çocuğun üstün yararı ilkesi esas kabul ediliyor.
Veli izni ve aydınlatılmış onam
Açıklamada, tedavi süreçlerinde velinin rolüne dair hukuksal çerçeveye dikkat çekildi:
Reşit olmayan bireylerde muayene ve tedavi için veli onayı gerekiyor.
Acil durumlarda veli izni aranmadan müdahale yapılabiliyor ancak veli en kısa sürede bilgilendirilmeli.
Aydınlatılmış onam hem veliye hem de ayırt etme gücüne sahip çocuğa sunulmalı.
15-18 yaş arası ve ayırt etme gücü
TÜRKAV, bazı işlemlerde öğrencinin kendi rızasının yeterli olabildiğini belirtti:
15 yaşını doldurmuş, ayırt etme gücüne sahip çocuklar bazı tıbbi işlemlere kendileri onay verebiliyor.
Ancak cerrahi müdahale gibi geri dönüşü olmayan işlemlerde veli izni zorunlu.
Yurtlarda kalan öğrencilerin durumu
Babar, yurt personelinin yetki sınırlarının doğru anlaşılması gerektiğini vurguladı:
Yurt müdürleri öğrencileri sağlık kuruluşlarına refakat edebilir, ancak tıbbi onam veremez.
Öğrencinin sağlık durumu hakkında veli veya irtibat kişisi mutlaka bilgilendirilmeli.
Bu süreçler ilgili bakanlıkların yayımladığı yönergelerle düzenlenmiş durumda.
Hekimlerin hukuki sorumluluğu
Açıklamada sağlık çalışanlarının yaşadığı risklere de dikkat çekildi:
Hekimler, müdahalenin niteliğine ve çocuğun ayırt etme gücüne göre hareket etmek zorunda.
Acil olmayan işlemlerde veli izni olmadan yapılan müdahaleler hukuki sorumluluk doğurabiliyor.
TÜRKAV'ın çözüm önerileri
Sağlık Bakanlığı'na çağrı
Yurtlara kayıt sırasında genel sağlık onam formu alınması
Yurt öğrencilerine özgü uygulama rehberleri hazırlanması
Hekimlere yönelik hukuki koruma mekanizmalarının oluşturulması
Adalet Bakanlığı'na çağrı
TMK ve Hasta Hakları Yönetmeliği'nde yurt öğrencilerinin sağlık işlemlerine ilişkin özel hükümler tanımlanmalı
Yurt yöneticileri ve sağlık çalışanlarının iyi niyetli uygulamalarına hukuki güvence sağlanmalı
Kurumsal işbirliği önerisi
Sağlık, Adalet ve Gençlik ve Spor Bakanlıkları arasında üçlü protokol
Yurt personeli, okul idarecileri ve sağlık çalışanlarına zorunlu eğitim programları
'Çocuklarımızın sağlığı insanlık görevidir'
TÜRKAV Adıyaman Temsilcisi Yusuf Babar, açıklamasını şu ifadelerle tamamladı:
'Çocuklarımızın sağlık hizmetlerine zamanında ve güvenli şekilde erişmesi yalnızca bir sağlık hakkı değil, aynı zamanda bir insanlık görevidir. Kamu görevlilerimizin ve sağlık çalışanlarımızın hukuki güvenliğini sağlamak da devletimizin asli sorumluluğudur. TÜRKAV olarak bu sürece katkı sunacak her adımın destekçisi olacağız.'
Kaynak : PERRE
