Konusunun en yüksek paydaş katılımlı girişim ve kampanyası olan Avrupa Atık Azaltım Haftası bu yıl 22-30 Kasım 2025 tarihlerinde “İsrafı Kapat, Faydayı Aç” teması ile Atık Elektrikli Elektronik Eşya (E-atık) odaklı gerçekleştiriliyor.
Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) elektrikli ve elektronik eşyaların yaşamımızdaki vazgeçilemez yerinde atıklarının en iyi yönetiminin önemine dikkat çekerek, “Avrupa Atık Azaltım Haftası” etkinlikleri çerçevesinde yayımladığı basın açıklamasında haydi “İsrafı Kapatalım, Faydayı Açalım, Tamir Kafe Hareketi Başlatalım” çağrısı yaptı.
“Azalt-Yeniden Kullan-Geri Dönüştür-Geri Kazan-Bertaraf Et” etkinlikleriyle ilgili açıklama yapan İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu; “Ulusal servetimiz olan E-atık en iyi yönetilmezse insan ve doğa sağlığına zarar verebilir. Hepimizin yapabilecekleri var. Haydi, israfı kapatalım, faydayı açalım, ‘Tamir Kafe Hareketi’ başlatalım.” dedi.
Bozulan elektronik eşyaların atılmadan önce tamir edilerek yeniden kullanılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, şöyle devam eti; “Gün boyu bulunduğumuz yerlerde envai çeşit, küçük büyük elektrikli ve elektronik eşya bizimledir. Eşyalarımızı satın almadan başlayarak ‘faydalı kullanım ömrünü tamamladı’ diyene dek geçen sürede yapacaklarımız var. Ürün satın alırken enerji verimli, onarılabilir, uzun ömürlü seçimler yapmalıyız. Bizim için bozuldu ya da ‘ömrü bitti’ dediğimiz bir eşya, örneğin bir akıllı telefon onarılarak yeniden kullanıma mutlaka girmelidir. Yeniden kullanım/onarım kültürü sürdürülebilir yaşamın gereğidir. Böylece E-atık azaltımı yaparız. Ardından E-atık işlenmek üzere yerli ham madde olarak döngüsel ekonomide değer yaratmaya mevzuata uygun girmelidir. E-atık yapısında insan ve doğa sağlığı için zararlı tehlikeli ve karmaşık bileşenler içerebilirken yapıda geri dönüştürülebilir/kazanılabilir kritik ham maddeler ile nadir toprak elementleri bulunabilir. Bu nedenlerle E-atık için israfı kapatalım, faydayı açalım, hem ekolojik hem de ekonomik kazancımız olsun. Eyleme geçmeliyiz. Aynı eşyalarımız için elektrik aç/kapa anahtarı kullanımı gibi. Kolay, başarabiliriz, başlamak gerek.” ifadelerini kullandı.
“TAMİRCİLER GİDEREK KAYBOLUYOR”
Dr. Karaosmanoğlu, şöyle devam etti; “Tamirciler giderek kayboluyor. Küresel Tamir Kafe Hareketi ile gençlere eşyalarına yeni bir gözle bakma, tamir etme becerisi kazandırılıyor. Hem ihtiyaç olan alet ve malzemelerin bulunduğu kafelerde hem de okullardaki derslerde uzman gönüllülerle eşyaların ömrü uzatılırken sürdürülebilir yaşam kültürü kazandırılıyor. Tamir Kafe’de farklı eşya tipleri bir arada onarılabileceği gibi elektrikli elektronik eşya odaklı da kurulabilir. Şu anda Tamir Kafe Hareketi ile 3791 kafede 56865 gönüllü ile ayda 68.238 eşya tamir edilebilmekte. Marmara Belediyeler Birliği’nin Türkiye Koordinatörü olduğu Avrupa Atık Azaltım Haftası sürerken Hırvatistan ve Portekiz’de yenileri açılıyor. Türkiye’den kayıtlı bir katılım yok.”
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM VE TÜKETİM DERNEĞİ (SÜT-D) HAKKINDA
SÜT-D, sürdürülebilir üretim ve tüketim konusunda toplumda güçlü etki yaratmak için faaliyetler yaparak, en iyi enerji, su, atık yönetimi ile kaynakların verimli, mevcut en iyi teknolojilerin kullanılması; Çevre kirliliği, iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik kaybı ile mücadele edilmesi; İnsan ve doğa dostu sürdürülebilir yaşam kültürü ile sürdürülebilir kalkınma farkındalığının artırılması için çalışarak bilgi ve kapasite oluşturmak hedefi ile 2013 yılında kamu, iş ve akademi temsilcilerince kuruldu. SÜT-D etkinliklerinde akademi, eğitim kurumları, iş dünyası, medya, resmi erk, sivil toplum örgütleri ve yerel yönetimler ile yakın iş birliğinde olma, “Sürdürülebilirlik Yönetimi” sosyal ve teknik yönleriyle uğraş vermeyi öncelikli görmekte, bugün ve yarında insanoğlunun refah ve konforu için sivil toplum yeşil ve mavi gücünü sunmaktadır.
